Το Δεκέμβριο του 1999 η συνέλευση του ΟΗΕ όρισε την 25η Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών, με στόχο να αναδείξει τις πραγματικές διαστάσεις αυτού του φαινομένου. Η ημέρα είχε όμως ήδη καθιερωθεί άτυπα από γυναικείες οργανώσεις τη δεκαετία του ’80 εις μνήμην των αδελφών Mirabal ή διαφορετικά Las Mariposas (οι πεταλούδες). Οι αδερφές Mirabal πολέμησαν ενάντια στο δομινικανό δικτατορικό καθεστώς του Τρουχίγιο και γι’ άυτο συνελήφθησαν, βασανίστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν και στραγγαλίστηκαν μέχρι θανάτου. Μετά τη δολοφονία τους κηρύχτηκαν “σύμβολα της λαϊκής και φεμινιστικής αντίστασης”.
Εκατομμύρια γυναίκες ανά τον κόσμο, κάθε μέρα υφίστανται διαφορετικές μορφές έμφυλης βίας, όπως σωματική, λεκτική, σεξουαλική, ψυχολογική, παρενόχληση, βιασμούς, σωματεμπορία, μέχρι και δολοφονία. Στην Ελλάδα του 2022 μετράμε ήδη 16 γυναικοκτονίες, σχεδόν κάθε μέρα ακούμε για περιστατικά βιασμών, ξυλοδαρμού, απειλών και παρενόχλησης. Φαίνεται η έμφυλη βία να έχει κανονικοποιηθεί και σε αρκετές περιπτώσεις με άμεσο ή έμμεσο τρόπο να κατηγορήθηκε το ίδιο το θύμα για την κατάληξη του. Παρόλο τον μεγάλο αριθμό περιστατικών έμφυλης βίας στην Ελλάδα, φαίνεται να μην γίνεται καμία σοβαρή προσπάθεια για να αλλάξει η κατάσταση, με την Ελλάδα να παραμένει στις τελευταίες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά τα έμφυλα ζητήματα.
Αρχικά, ο ιστός που πλέκουν δικαστήρια-αστυνομία-ΜΜΕ δεν λειτουργεί για να προστατέψει σε καμία περίπτωση τις γυναίκες και τις θηλυκότητες γενικότερα. Οι καταγγελίες για κακοποιήσεις καταλήγουν στα συρτάρια αρχείων των δικαστικών αρχών, ενώ οι θύτες δέχονται μόνο μια επίπληξη χωρίς ουσιαστικά να αναλαμβάνει κάποια κρατική αρχή την αναμόρφωση του θύτη και την προστασία της επιζήσας/ του επιζήσαντος. Οι θηλυκότητες που απευθύνθηκαν σε τοπικά αστυνομικά τμήματα για προστασία δική τους από τους θύτες, αλλά και για καταγγελία των θυτών τους, δεν βρήκαν καμία απολύτως στήριξη. Τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα όταν τα άτομα που υφίστανται κακοποίηση υφίστανται κι άλλες καταπιέσεις πέρα από τις έμφυλες, όπως οι μετανάστριες, οι τοξικοεξαρτημένες, οι φτωχές, οι κρατούμενες, οι σεξεργάτριες, τα θύματα trafficking, τα trans άτομα κ.α.. Τις περισσότερες περιπτώσεις δεν αναδεικνύονται καν οι ιστορίες τους, ενώ ακόμα κι αν ακουστούν έρχονται αντιμέτωπες/α με έντονη δυσπιστία, ενώ συχνά η δεινή τους θέση τις/τα αναγκάζει να μένουν με τους καταπιεστές τους. Η δυσπιστία που υπάρχει στην κοινωνία σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η έμφυλη βία είναι πολύ δύσκολο να έχει χειροπιαστές αποδείξεις καθώς τα περισσότερα περιστατικά γίνονται απουσία μαρτύρων το κάνει πιο εύκολο να αμφισβητηθεί το ίδιο το άτομο που δέχεται την βία. Τέλος, η υλική στήριξη των θηλυκοτήτων που έχουν βιώσει κακοποίηση είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Δεν υπάρχουν δομές που να περιλαμβάνουν ξενώνες φιλοξενίας, συμβουλευτικά κέντρα, τόσο για τις ίδιες/ τα ίδια όσο και για τα παιδιά τους, αλλά και καμία πρόνοια για την ένταξη της κάθε επιζήσας στην αγορά εργασίας ή την οικονομική τους στήριξης.
Ωστόσο, πίσω από κάθε περιστατικό έμφυλης βίας μπορούν να εντοπιστούν οι ίδιες παθογένειες. Οι βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις ότι οι γυναίκες πρέπει να είναι φροντιστικές, υπομονετικές και υπάκουες, ότι υπάρχουν για να καλύπτουν τις ανάγκες των άλλων. ‘Οτι οι “άντρες δεν κλαίνε” και ότι η επιτυχία τους εξαρτάται από το πόσες ερωτικές κατακτήσεις έχουν. Είναι η ίδια η νοοτροπία της κτήσης μιας γυναίκας λες και είναι αντικείμενο και η αντίληψη της ατίμωσης εάν δεν είναι “πιστή” ή δεν υπακούει τις εντολές. Είναι όλα τα στερεότυπα που μας έχουν επιβάλλει από την κούνια ως προς τους έμφυλους ρόλους και τη σεξουαλικότητα. Εν ολίγοις, είναι η πατριαρχία.
Δεν ξεχνάμε κανένα θύμα έμφυλης βίας, γι’ αυτό και την 25η Νοέμβρη θα είμαστε στον δρόμο, με όπλο μας την αλληλεγγύη και η μια δίπλα στο άλλο να δηλώσουμε την εναντίωση μας σε πατριαρχία, κράτος και οποιαδήποτε εξουσία.
Να μην αφήσουμε κανένα/ καμία μόνο/η απέναντι στην έμφυλη βία.
Διεκδικούμε δομές προστασίας και υποστήριξης των επιζησάντων ατόμων έμφυλης βίας.
Να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα οδηγούν στην προστασία και ενδυνάμωση των επιζησάντων ατόμων και όχι στον επανατραυματισμό τους.
Να ενθαρρύνουμε τα άτομα που βιώνουν κακοποίηση ή βρίσκονται σε κακοποιητικό περιβάλλον, να απεμπλακούν από τους κακοποιητές τους όταν νιώσουν τα ίδια έτοιμα.
Όλες/ όλα/ όλοι μαζί να γίνουμε το ανάχωμα στην επέλαση της πατριαρχίας, του κράτους και του καπιταλισμού
Κυριακή 20/11 18:00 στο Κοινωνικό Κέντρο Ovradera Προβολή- εκδήλωση: “Ενωνόμαστε κατά της έμφυλης βίας που έχει γίνει καθημερινότητα ” . Προβολή του ντοκιμαντέρ “To παγόβουνο “.
Παρασκευή 25/11 19:00 στο Άγαλμα Βενιζέλου Κάλεσμα για πορεία με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών