Με την Έλενα μέχρι το τέλος

Σήμερα, 30/04/2025, ο κακοποιητής Πέτρος Λεύκοβιτς καταδικάστηκε σε 15 χρόνια κάθειρξης από το Μεικτό Ορκωτό Εφετείο Ιωαννίνων για τον βιασμό της κόρης του, Έλενας, η οποία εδώ και χρόνια δίνει συνεχή αγώνα απέναντι σε ένα σύστημα σιωπής, συγκάλυψης, εκφοβισμού και αμφισβήτησης.

Η επιζώσα Έλενα στα 18 της χρόνια με την βοήθεια του φιλικού της περιβάλλοντος καταγγέλλει τον πατέρα της, Πέτρο Λεύκοβιτς, για βιασμό και επαναλαμβανόμενη παρενόχληση. Η κακοποίηση άρχισε από όταν ήταν 9 χρονών και στα 11 ξεκίνησε ο βιασμός κατ’ εξακολούθηση. Στα 17 της μίλησε και ζήτησε βοήθεια από τη μητέρα, το θείο και την γιαγιά της, χωρίς να βρει όμως στήριξη από το οικογενειακό της περιβάλλον. Όταν στα 18 της απευθύνθηκε στις αρχές ήρθε και πάλι αντιμέτωπη με την αμφισβήτηση και τον επανατραυματισμό.

Τον Σεπτέμβριο του 2022 στο πρωτόδικο δικαστήριο Ιωαννίνων ο Λεύκοβιτς κρίθηκε ένοχος και καταδικάστηκε σε 18 χρόνια κάθειρξης, όμως του δόθηκε αναστολή και αφέθηκε ελεύθερος μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση σε δεύτερο βαθμό. Από τότε δεν έχει εκτίσει ούτε μια μέρα της ποινής του, δεν συνελήφθη ποτέ από την αστυνομία και συνεχίζει ανενόχλητος τη ζωή του και τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Μετά από αναβολές η εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό ξεκίνησε στις 13/04/2025, τρία χρόνια αργότερα. Αρχικά, κατέθεσε η επιζώσα. Στη συνέχεια, η υπεράσπιση του βιαστή Πέτρου Λεύκοβιτς προσπάθησε με γελοίες και εξοργιστικές ερωτήσεις να αμφισβητήσει την κατάθεση της Έλενας και να την κατηγορήσει που δεν απευθύνθηκε σε γιατρό μετά τον βιασμό της (όταν ήταν 11 χρονών!), ενώ δεν έλειψαν και οι ερωτήσεις τύπου “τι φορούσε”. Το δικαστήριο, παρά το αίτημα του δικηγόρου της επιζώσας να συνεχιστεί η δίκη την επόμενη μέρα, αποφάσισε να συνεχιστεί στις 30/04/2025 κάτι που αύξανε τις πιθανότητες για περαιτέρω αναβολή της εκδίκασης.

Για ακόμα μια φορά γίνεται φανερό το πώς η πατριαρχία και ο καπιταλισμός διαιωνίζεται και συντηρείται μέσα στη δομή της πυρηνικής οικογένειας. Το νοσηρό περιβάλλον κακοποίησης υπάρχει και δυναμώνει μέσα σε οικογένειες με ιεραρχική δομή και σχέσεις εξουσίας και σε μια πατριαρχική και καπιταλιστική κοινωνία που προωθεί τον ατομικισμό και έχει δομηθεί με τρόπο που αποτρέπει και τιμωρεί τα επιζώντα, όταν μιλάνε. Τα παιδιά σε αυτή την συνθήκη συχνά δεν αναγνωρίζονται καν ως ανεξάρτητα άτομα με βούληση και λόγο, αλλά θεωρούνται ιδιοκτησία και προέκταση των γονιών. Μέσα σε αυτή την ιεραρχική δομή της οικογένειας με τους καθορισμένους ρόλους και τις σχέσεις ιδιοκτησίας, που το άτομο που έχει την εξουσία θεωρεί ότι τα μέλη της οικογένειας του ανήκουν και ότι μπορεί να παρεμβαίνει και να επιβάλλεται σε αυτά με όποιο τρόπο θέλει, η βία και ο φόβος πολύ εύκολα εισχωρούν στην καθημερινότητα μιας οικογένειας. Σε αυτές τις περιπτώσεις το οικογενειακό περιβάλλον παύει να είναι ένα περιβάλλον προστασίας και φροντίδας για τα μέλη του και καταλήγει να λειτουργεί κακοποιητικά και αποδυναμωτικά προς αυτά. Η λογική δε του “τα εν οίκω μην εν δήμω” και ότι όλες οι οικογένειες έχουν τις δυσκολίες τους και πρέπει να τις λύνουν μεταξύ τους συντηρεί την κακοποίηση εντός του οικογενειακού πλαισίου.

Οι δικαστικές αρχές σε αυτήν την υπόθεση, όπως και σε πολλές αντίστοιχες (υπόθεση trafficking στην Ηλιούπολη, της 12χρονης στον Κολωνό, του παιδοβιαστή Λιγνάδη), φαίνεται να παίρνουν θέση δίπλα στο πλευρό των θυτών που κατέχουν την εξουσία. Και σε αυτήν την υπόθεση παρατηρείται το ίδιο μοτίβο. Ο βιαστής Πέτρος Λεύκοβιτς -πρώην υποψήφιος ευρωβουλευτής με διασυνδέσεις με την Νέα Δημοκρατία και υπουργούς της κυβέρνησης- παρουσιάζεται ως “επιφανής πολίτης” των Ιωαννίνων και “επιτυχημένος επιχειρηματίας”. Η Έλενα, όπως και τόσες ακόμη επιζώσες έμφυλης βίας από την άλλη, έρχεται αντιμέτωπη με ένα σύστημα που σε κάθε ευκαιρία την αμφισβητεί και την επανατραυματίζει. Οι δικαστικές αίθουσες έχουν γίνει οι χώροι όπου οι θύτες βρίσκουν άλλοθι λόγω της κοινωνικής, πολιτικής ή οικονομικής τους θέσης, ενώ οι επιζώσες στιγματίζονται και συχνά θεωρούνται υπεύθυνες για την κακοποίησή τους.

Τα συστημικά ΜΜΕ, από την πλευρά τους σε τέτοιες περιπτώσεις, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας που ενισχύει την ενοχοποίηση των θυμάτων και τη συγκάλυψη των δραστών, αναπαράγοντας την κουλτούρα του βιασμού. Αντί να δίνουν φωνή στις επιζώσες ή να αναδεικνύουν τα συστημικά προβλήματα που γεννούν τη βία, επιλέγουν να επικεντρώνονται σε λεπτομέρειες που μετατοπίζουν την ευθύνη στις επιζώσες. Ερωτήματα όπως «τι φορούσε;» ή χαρακτηρισμοί που υπονοούν την ευθύνη των επιζωσών έρχονται ξανά και ξανά στο προσκήνιο, ενώ οι δράστες παρουσιάζονται με μια διάθεση εξανθρωπισμού ή δικαιολόγησης. Στην συγκεκριμένη περίπτωση βέβαια, τα συστημικά ΜΜΕ επέλεξαν να αποσιωπήσουν τελείως την υπόθεση.

Παρά όμως την προσπάθεια των συστημικών μηχανισμών να στιγματίσουν και να απομονώσουν την Έλενα, για άλλη μια φορά ο αλληλέγγυος κόσμος βρίσκεται εκεί για να στηρίξει την επιζώσα, να βοηθήσει να ακουστεί η υπόθεσή της και να λειτουργήσει σαν τοίχος προστασίας για αυτήν. Μέσα από σχέσεις αλληλεγγύης θέλουμε να ενδυναμώσουμε και να σταθούμε δίπλα το ένα στο άλλο, ενάντια στην έμφυλη βία και σε ένα σύστημα που μας αποδυναμώνει, μας καταπιέζει και μας εκμεταλλεύεται. Στεκόμαστε αλληλέγγυες/α μέχρι το τέλος στην Έλενα και σε όλα τα επιζώντα και στον αγώνα τους. Στεκόμαστε ενάντια στην έμφυλη βία, τις σχέσεις εξουσίας και το σύστημα που τα γεννά και τα αναπαράγει.

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΗΝ ΕΛΕΝΑ ΚΑΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΙΖΩΝΤΑ

ΚΑΜΙΑ ΜΟΝΗ, ΚΑΝΕΝΑ ΜΟΝΟ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΕΜΦΥΛΗ ΒΙΑ